Ở nước ta, ngay sau khi Bộ Xây dựng ban hành Công văn số 2544/BXD-QLN ngày 19.11.2009 về quy định quản lý và sử dụng nhà chung cư, đã có nhiều ý kiến xung quanh những quy định của văn bản này. Tất cả đều xoay quanh vấn đề không nên cấm sử dụng nhà chung cư làm văn phòng. Vấn đề này một lần nữa nóng lên sau khi Hiệp hội bất động sản TP.HCM tiếp tục có một số kiến nghị liên quan đến dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Nhà ở 2014 để phù hợp hơn với thực tiễn.

Chưa có nước nào trên thế giới có quy định độc quyền: Cấm đặt văn phòng tại chung cư như nước ta. Chính sách phát triển bất động sản của các nước đều khuyến khích doanh nghiệp nhỏ mua hoặc thuê chung cư làm văn phòng để giảm bong bóng bất động sản ở khúc nhà thương mại.

Khi công ty Credit Union Progressive bắt đầu đàm phán để gia hạn hợp đồng thuê văn phòng 9.800 foot vuông của công ty gần Penn Station ở Manhattan, chủ nhà yêu cầu phải trả tiền thuê nhà gần gấp đôi hợp đồng cũ, đến 40.000 USD cho mỗi foot vuông. Ông Robert Familant, Giám đốc điều hành kiêm kế toán trưởng của Progressive đã từ chối thuê.

Ông Familant cho rằng kinh tế đang khủng hoảng, nên thuê văn phòng ở các khu chung cư mới là tốt nhất. Vì mặc dù giá thuê văn phòng thương mại thấp hơn đáng kể nhưng Progressive sẽ phải trả gần 12.000 foot vuông để duy trì không gian chung, do vậy lợi nhuận giảm xuống. Thời điểm đó là năm 2009, Progressive quyết định mua không gian văn phòng của mình tại 131 West 33rd Street, một trong số ít các tòa nhà ở Manhattan tại thời điểm đó cung cấp nhà chung cư làm văn phòng với chi phí giảm 50 % so với văn phòng cũ.

Familant cho biết công ty của ông rất hạnh phúc với quyết định này và cho đến nay lợi nhuận liên tục gia tăng. Credit Union Progressive không phải là công ty duy nhất trên thế giới sử dụng nhà chung cư làm văn phòng, từ năm 2009 đến nay hàng loạt công ty nhỏ cũng sử dụng loại hình nhà này làm văn phòng vì cảm nhận được lợi ích của nó.

Ông Michael, Giám đốc văn phòng môi giới bất động sản của Rudder Property Group cho biết văn phòng nằm trong các chung cư cao tầng đã bắt đầu xuất hiện ở New York vào cuối năm 1970. Kể từ đó, nó vẫn là phân khúc thị trường tiềm năng, chiếm khoảng 2% trong tổng số 500 triệu foot vuông không gian văn phòng ở Manhattan và có xu hướng gia tăng gần đây.

Ở các thành phố khác của Châu Á và Châu Âu, tỉ lệ người mua/thuê văn phòng chung cư thậm chí còn cao hơn phân khúc văn phòng thương mại. Vì gần đây các doanh nghiệp ở New York, các nước phát triển bắt đầu mở những chi chánh trên toàn cầu. Và những lợi ích khác mà doanh nghiệp nhận được. Ông Rudder cho biết.

Ông Rudder còn cho rằng, trong thời điểm giá văn phòng vẫn ở mức cao như hiện nay thì thuê chung cư làm văn phòng là giải pháp rất lý tưởng cho các công ty, doanh nghiệp nhỏ vì tiếp kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo lợi ích kinh doanh. Giá chung cư văn phòng hiện nay chỉ bằng 50 – 80% giá văn phòng thương mại. Và sử dụng nhà chung cư làm văn phòng, doanh nghiệp nhỏ chỉ sử dụng một phần trong tổng thể tòa nhà, như vậy chi phí cải tạo cảnh quan, chi phí đậu xe, chi phí bảo dưỡng sẽ được chia sẻ đều cho các công ty khác, giúp giảm bớt giánh nặng tài chính cho doanh nghiệp.

Một điểm cộng khác cho những chung cư văn phòng là trong một tòa nhà chung cư thường bao gồm nhiều dịch vụ khác nhau, chẳng hạn trong đó sẽ có các nhà hàng, cửa hàng tiêu dùng… trong cùng một không gian. Điều này có nghĩa rằng các nhân viên của văn phòng chung cư không phải đi xa để giải trí và mua thực phẩm. Đặc biệt, tòa nhà văn phòng chung cư lại có xu hướng được đặt tại khu vực trung tâm thành phố hay các trung tâm kinh doanh có lưu lượng cao. Đối với tình trạng tải trọng thiết kế, tiêu chuẩn cấp điện, nước của chung cư không đảm bảo làm văn phòng, nếu sử dụng quá tải sẽ dẫn đến trường hợp cháy, nổ, ảnh hưởng đến tính mạng của người sử dụng thì các nước đều có một đơn vị giám sát, quản lý chung chỉ phụ trách về chung cư văn phòng.

Ở nước ta, ngay sau khi Bộ Xây dựng ban hành Công văn số 2544/BXD-QLN ngày 19.11.2009 về quy định quản lý và sử dụng nhà chung cư, đã có nhiều ý kiến xung quanh những quy định của văn bản này. Tất cả đều xoay quanh vấn đề không nên cấm sử dụng nhà chung cư làm văn phòng. Vấn đề này một lần nữa nóng lên sau khi Hiệp hội bất động sản TP.HCM tiếp tục có một số kiến nghị liên quan đến dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Nhà ở 2014 để phù hợp hơn với thực tiễn.

Như vậy, Công văn 2544, Luật Nhà ở 2014 và sắp tới là Nghị định hướng dẫn sẽ tạo nên tâm lý hoang mang, mơ hồ cho các doanh nghiệp đang có trụ sở đặt tại các căn hộ chung cư, người dân mua căn hộ và thị trường bất động sản. Tại sao chúng ta không học tập các nước phát triển để cho hình thành văn phòng chung cư và lập một cơ quan quản lý riêng cho nó như nhiều nước trên thế giới đã thực hiện?